Cộng đồng Ethereum đồng loạt ủng hộ, công nghệ ZK cuối cùng đã chuyển từ phòng thí nghiệm sang công cụ sản xuất?

Brevis đã chứng minh được 99,6% các block Ethereum trong vòng 12 giây, với thời gian trung bình chỉ 6,9 giây, chỉ cần sử dụng 64 GPU RTX 5090 là có thể hoàn thành.

Tác giả: 1912212.eth, Foresight News

Ngày 25 tháng 12, nền tảng tính toán xác minh thông minh ZK Brevis đã công bố tokenomics của token BREV. Tổng nguồn cung BREV là 1 tỷ token, trong đó 37% sẽ được sử dụng cho phát triển hệ sinh thái, 32,2% dành cho khuyến khích cộng đồng (bao gồm validator, staker và những người đóng góp cho cộng đồng), 20% phân bổ cho đội ngũ, 10,8% dành cho nhà đầu tư. Phần phân bổ cho đội ngũ và nhà đầu tư sẽ bị khóa trong một năm, sau đó mở khóa tuyến tính trong 24 tháng. Ngày 20 tháng 12, BREV đã được Coinbase đưa vào lộ trình niêm yết.

Bài gốc được đăng lần đầu vào ngày 16 tháng 10 năm 2025

Gần đây, chủ đề về Brevis đã lan rộng từ các diễn đàn kỹ thuật sang mạng xã hội, tài khoản Twitter chính thức của Ethereum, nhà nghiên cứu nổi tiếng của Ethereum Justin Drake đã viết bài dài chia sẻ lại, Vitalik cũng trực tiếp chia sẻ lại. Vậy Brevis có đột phá gì nổi bật mà bất ngờ được đưa lên trung tâm sân khấu công nghệ?

Nền tảng tính toán và xác minh dữ liệu ZK

Brevis là một nền tảng tính toán và xác minh dữ liệu toàn chuỗi được hỗ trợ bởi công nghệ ZK, cho phép hợp đồng thông minh dễ dàng truy cập và sử dụng dữ liệu lịch sử đa chuỗi như đọc một cuốn bách khoa toàn thư mở.

Để hiểu giá trị cốt lõi của Brevis, cần bắt đầu từ thách thức cơ bản của Ethereum. Là nền tảng hợp đồng thông minh lớn nhất thế giới, Ethereum có lượng dữ liệu on-chain khổng lồ, nhưng các nhà phát triển khi xây dựng dApp thường gặp khó khăn: Làm thế nào để xử lý dữ liệu này một cách hiệu quả và an toàn? Phương pháp truyền thống hoặc dựa vào oracle tập trung (như Chainlink), tiềm ẩn rủi ro về niềm tin; hoặc tính toán trực tiếp on-chain, tiêu tốn lượng lớn phí Gas, dẫn đến hạn chế về khả năng mở rộng.

Sự xuất hiện của Brevis đã lấp đầy khoảng trống này. Nói một cách đơn giản, Brevis đóng vai trò như một “trợ lý thông minh”: nó thực hiện các phép tính phức tạp off-chain, sau đó tạo ra bằng chứng zero-knowledge để hợp đồng on-chain xác minh tính chính xác của kết quả. Thiết kế này không chỉ giảm chi phí mà còn đảm bảo tính toàn vẹn và khả dụng của dữ liệu.

Stack công nghệ của Brevis được xây dựng trên khung ZK tiên tiến. Nó hỗ trợ nhiều blockchain, bao gồm Ethereum mainnet và các giải pháp Layer 2, cho phép người dùng đọc toàn bộ dữ liệu lịch sử on-chain – từ lịch sử giao dịch đến thay đổi trạng thái. Ví dụ, một giao thức DeFi có thể sử dụng Brevis để tính điểm tín dụng cross-chain cho người dùng mà không cần tổng hợp dữ liệu thủ công; một marketplace NFT có thể xác minh lịch sử tài sản on-chain theo thời gian thực, tránh rủi ro giả mạo.

Nhà phát triển đứng sau Brevis là Celer Network, người sáng lập là Dong Mo, từng nhận bằng tiến sĩ tại Đại học Illinois Urbana-Champaign, là chuyên gia ứng dụng lý thuyết trò chơi thuật toán vào thiết kế giao thức, đồng thời giảng dạy khóa học hợp đồng thông minh full-stack. Tháng 11 năm 2024, Brevis Network đã hoàn thành vòng gọi vốn seed 7,5 triệu USD, dẫn đầu bởi Polychain Capital và Binance Labs, cùng sự tham gia của IOSG Ventures, Nomad Capital, Bankless Ventures, Hashkey và các quỹ khác.

ZK từ công nghệ phòng thí nghiệm đến “công cụ sản xuất”

Tài khoản Twitter chính thức của Ethereum đã chia sẻ lại và đánh giá rất cao: “Đây là một bước tiến lớn hướng tới tương lai của Ethereum. Các công nghệ ZK như Pico Prism sẽ giúp Ethereum mở rộng quy mô để đáp ứng nhu cầu toàn cầu, đồng thời vẫn giữ được độ tin cậy và tính phi tập trung.”

Pico Prism là zkVM đa GPU phân tán do đội ngũ Brevis phát hành vào tháng 10 năm 2025, về bản chất là phiên bản nâng cấp của Pico zkVM, được tối ưu hóa đặc biệt cho việc chứng minh block Ethereum theo thời gian thực.

Trong các hệ thống ZK truyền thống, việc tạo bằng chứng thường tốn thời gian và công sức, cần phần cứng cao cấp và thời gian tính toán kéo dài đến vài phút, điều này hạn chế khả năng ứng dụng thời gian thực. Pico Prism đã phá vỡ nút thắt này: nó chứng minh được 99,6% các block Ethereum trong vòng 12 giây, với thời gian trung bình chỉ 6,9 giây, chỉ cần sử dụng 64 GPU RTX 5090 là có thể hoàn thành.

Giải pháp SP1 Hypercube của công ty Succinct, với giới hạn block 36 triệu gas, đạt tỷ lệ chứng minh thời gian thực 40,9% (độ trễ dưới 10 giây), sử dụng 160 GPU, chi phí phần cứng khoảng 256.000 USD. So với đối thủ như SP1, Pico Prism nhanh hơn 32 lần, đồng thời giảm 50% chi phí phần cứng GPU.

Hiệu suất này có được nhờ kiến trúc mô-đun: Pico Prism phân tách quá trình chứng minh thành các tác vụ song song, tận dụng nhiều GPU phối hợp, tránh nút thắt cổ chai của máy đơn.

Ưu điểm của Pico Prism còn nằm ở việc mở rộng các kịch bản ứng dụng thực tế. Nó chuyển đổi mô hình xác minh của Ethereum từ “thực thi lại” sang “xác minh một lần”, về lý thuyết có thể mở rộng dung lượng mạng lên 100 lần. Hãy tưởng tượng một kịch bản vay DeFi thời gian thực: người dùng gửi giao dịch, Pico Prism ngay lập tức tạo bằng chứng ZK xác nhận lịch sử tín dụng on-chain của người vay mà không cần full node tính toán lại. Điều này không chỉ giảm phí Gas mà còn tăng cường bảo mật – quá trình chứng minh hoàn toàn zero-knowledge, bảo vệ quyền riêng tư người dùng.

Trước đây, mỗi validator đều phải thực thi lại từng giao dịch để xác minh block. Điều này đòi hỏi phần cứng đắt tiền và tạo ra nút thắt cổ chai cơ bản: giao dịch càng nhiều, khối lượng công việc của mỗi validator càng lớn. Chứng minh thời gian thực đã phá vỡ mô hình này. Một prover tạo ra một bằng chứng, tất cả những người khác xác minh chỉ trong vài mili giây. Pico Prism đã chứng minh công nghệ của mình khả thi ở quy mô sản xuất.

Một điểm sáng khác của Pico Prism là khả năng tương thích: nó hỗ trợ tính toán tùy chỉnh, người dùng có thể điều chỉnh logic chứng minh theo nhu cầu dApp thay vì bị giới hạn bởi mẫu cố định. Điều này giúp nó phát huy tác dụng lớn trong Layer 2 Rollup hoặc cầu nối cross-chain, ví dụ, hỗ trợ Optimism hoặc Arbitrum xác minh dữ liệu mainnet theo thời gian thực, giảm rủi ro độ trễ.

Brevis thông qua Pico Prism không chỉ giải quyết điểm nghẽn về tốc độ chứng minh mà còn hạ thấp rào cản: trước đây cần hàng trăm GPU chuyên dụng, nay chỉ cần phần cứng tiêu dùng là có thể vận hành. Đây là tin vui cho các nhà phát triển vừa và nhỏ, họ có thể dễ dàng tích hợp Brevis để xây dựng dApp thông minh hơn. Tối ưu hóa song song và giảm chi phí của Pico Prism đã đưa ZK từ công nghệ phòng thí nghiệm thành công cụ sản xuất thực tế.

Tất nhiên, Brevis và Pico Prism không phải hoàn hảo, vẫn còn 2,2% khoảng cách để đạt mục tiêu “chứng minh thời gian thực trong 10 giây”. Theo thông báo chính thức, bước tiếp theo của Pico Prism là tập trung giảm chi phí chứng minh. Dự kiến trong vài tháng tới, sẽ sử dụng dưới 16 GPU RTX 5090 để đạt 99% chứng minh thời gian thực.

Airdrop điểm thưởng

Hiện tại, chương trình tích điểm Sparks của Brevis đã được triển khai, token Sparks sẽ được tính vào điều kiện nhận airdrop token TGE trong tương lai. Số lượng token Sparks càng nhiều, phần thưởng airdrop càng lớn. Số lượng token Sparks không giới hạn.

Giai đoạn đầu tiên kéo dài từ ngày 13 tháng 10 đến ngày 2 tháng 11, người dùng cần hoàn thành các nhiệm vụ như điểm danh, like, chia sẻ, giới thiệu. Giai đoạn hai bắt đầu từ ngày 3 tháng 11, người dùng cần thực hiện các tương tác thực tế trong hệ sinh thái, thông tin chi tiết về giao thức và nhiệm vụ sẽ được công bố khi bắt đầu.

Bên cạnh đó, tài khoản Twitter phải được tạo trên 30 ngày, mỗi ví chỉ hỗ trợ một tài khoản, thời gian cập nhật điểm thưởng từ 5 phút đến 24 giờ.