Đằng sau định giá 3 tỷ USD: Nỗi lo tăng trưởng của Phantom và nỗ lực bứt phá đa chuỗi

Tiêu đề gốc: "Ẩn số và nỗi lo phía sau Web3 siêu kỳ lân Phantom"

Tác giả gốc: zhou, ChainCatcher

Thị trường ví tiền mã hóa năm 2025 đang chứng kiến một cuộc chiến tranh giành thị phần khốc liệt.

Khi làn sóng meme coin hạ nhiệt, người dùng giao dịch tần suất cao bắt đầu chuyển sang các ví thuộc hệ sinh thái sàn giao dịch với phí thấp hơn và các biện pháp khuyến khích mạnh mẽ hơn. Trước vòng lặp khép kín của các nền tảng giao dịch, không gian sống của các đối thủ độc lập ngày càng bị thu hẹp.

Trong bối cảnh đó, hiệu suất của Phantom thu hút sự chú ý. Đầu năm, dự án này đã nâng mức định giá lên 3 tỷ USD nhờ vòng gọi vốn 150 triệu USD. Từ quý IV, dự án liên tiếp ra mắt stablecoin riêng CASH, nền tảng thị trường dự đoán, cũng như thẻ ghi nợ mã hóa, nhằm tìm kiếm điểm tăng trưởng mới ngoài mảng giao dịch.

Định giá 3 tỷ USD, khởi đầu từ Solana và mở rộng đa chuỗi

Nhìn lại lịch sử phát triển của Phantom, năm 2021 hệ sinh thái Solana vừa bùng nổ, hạ tầng on-chain vẫn chưa hoàn thiện. Các ví truyền thống như MetaMask chủ yếu hỗ trợ hệ Ethereum, khả năng tương thích với các chain khác còn hạn chế, trải nghiệm người dùng còn nhiều điểm yếu.

Thông thường khi tạo ví, người dùng phải ghi lại thủ công 12 hoặc 24 từ khóa seed phrase, nếu mất khóa sẽ không thể khôi phục tài sản, điều này khiến nhiều người dùng tiềm năng cảm thấy phiền phức và rủi ro cao.

Ba nhà sáng lập Phantom từng có nhiều năm kinh nghiệm tại 0x Labs (dự án hạ tầng DeFi trên Ethereum), họ đã nắm bắt cơ hội này, chọn bắt đầu từ Solana để xây dựng một ví có giao diện đơn giản, thao tác trực quan. Đổi mới cốt lõi của họ là tối ưu hóa quy trình sao lưu: cung cấp nhiều phương thức đơn giản như đăng nhập bằng email, sinh trắc học, sao lưu đám mây mã hóa, hỗ trợ thay thế cho việc ghi seed phrase thủ công, từ đó giảm đáng kể rào cản cho người mới.

Tháng 4/2021, phiên bản mở rộng trình duyệt của Phantom ra mắt, chỉ trong vài tháng lượng người dùng đã vượt mốc 1 triệu, trở thành lựa chọn hàng đầu của người dùng Solana. Theo dữ liệu từ RootData, tháng 7 cùng năm, Phantom khi còn đang thử nghiệm đã nhận được 9 triệu USD đầu tư vòng A do a16z dẫn đầu; tháng 1/2022, Paradigm dẫn đầu vòng B với 109 triệu USD, định giá đạt 1.2 tỷ USD; đến đầu năm 2025, Paradigm và Sequoia tiếp tục dẫn đầu vòng gọi vốn 150 triệu USD, nâng định giá lên 3 tỷ USD.

Khi quy mô mở rộng, Phantom bắt đầu chiến lược đa chuỗi, hỗ trợ nhiều blockchain như Ethereum, Polygon, Bitcoin, Base, Sui, nhằm thoát khỏi cái mác "ví chuyên dụng Solana". Tuy nhiên, hiện tại Phantom vẫn chưa hỗ trợ gốc BNB Chain, trước đó cũng có người dùng phàn nàn Phantom hỗ trợ ETH nhưng không hỗ trợ BNB Chain, gây khó khăn khi nhận airdrop.

Niềm vui và nỗi lo năm 2025

Năm 2025 đối với Phantom là hai thái cực: một mặt là sự bứt phá nhanh về người dùng và sản phẩm, mặt khác là thị phần giao dịch bị các ví thuộc hệ sàn giao dịch lấn át mạnh mẽ.

Cụ thể, tăng trưởng người dùng là điểm sáng. Người dùng hoạt động hàng tháng của Phantom tăng từ 15 triệu đầu năm lên gần 20 triệu cuối năm, tốc độ tăng trưởng thuộc top đầu trong các ví độc lập, đặc biệt là lượng người dùng mới tại các thị trường mới nổi như Ấn Độ và Nigeria.

Đồng thời, quy mô tài sản được quản lý của Phantom vượt 25 tỷ USD, vào thời điểm đỉnh cao, doanh thu một tuần đạt 44 triệu USD, doanh thu cả năm từng vượt qua MetaMask, hiện tổng doanh thu tích lũy của Phantom gần 570 triệu USD.

Tuy nhiên, nỗi lo về khối lượng giao dịch cũng rất rõ rệt. Theo dữ liệu từ Dune Analytics, thị phần swap tích hợp toàn mạng của Phantom giảm từ gần 10% đầu năm, xuống 2.3% vào tháng 5, và cuối năm chỉ còn 0.5%. Trong khi đó, các ví thuộc hệ sàn giao dịch nhờ lợi thế phí, tốc độ niêm yết và airdrop lớn đã thu hút lượng lớn người dùng giao dịch tần suất cao, hiện Binance Wallet chiếm gần 70%, OKX (ví + API định tuyến) cộng lại hơn 20%.

Mối lo lớn hơn của thị trường đối với Phantom vẫn là sự gắn bó sâu sắc với Solana. Dữ liệu cho thấy 97% giao dịch swap của Phantom diễn ra trên Solana, trong khi tổng giá trị khóa (TVL) của Solana đã giảm hơn 34% từ đỉnh 13.22 tỷ USD ngày 14/9, hiện chỉ còn 8.67 tỷ USD - mức thấp nhất trong sáu tháng. Điều này kéo theo các chỉ số giao dịch cốt lõi của Phantom bị ảnh hưởng trực tiếp.

Đối mặt với những áp lực này, Phantom đặt cược nguồn lực vào các sản phẩm mới, cố gắng mở ra đường tăng trưởng thứ hai.

Ở khía cạnh sản phẩm, Phantom đã ra mắt một loạt tính năng khác biệt:

· Tháng 7 tích hợp hợp đồng vĩnh viễn Hyperliquid, chỉ sau khoảng 16 ngày đã thúc đẩy khối lượng giao dịch khoảng 1.8 tỷ USD, mang về gần 930,000 USD doanh thu nhờ cơ chế hoàn phí (builder codes);

· Tháng 8, thông qua việc mua lại công cụ giám sát meme coin Solsniper và nền tảng dữ liệu NFT SimpleHash, tiếp tục củng cố khả năng đáp ứng các nhu cầu giao dịch chuyên biệt.

· Stablecoin gốc CASH ra mắt cuối tháng 9, nguồn cung nhanh chóng vượt 100 triệu USD, đỉnh điểm giao dịch tháng 11 vượt 160,000 lượt, lợi thế cốt lõi là chuyển khoản P2P miễn phí và phần thưởng vay mượn đi kèm;

· Tháng 12, ra mắt thẻ ghi nợ Phantom Cash đầu tiên tại Mỹ, cho phép người dùng sử dụng stablecoin on-chain để thanh toán trực tiếp, đồng thời tương thích với Apple Pay và Google Pay cùng các phương thức thanh toán di động phổ biến;

· Ngày 12/12 công bố ra mắt nền tảng thị trường dự đoán, tích hợp Kalshi vào ví, hiện đã mở cho người dùng đủ điều kiện;

· Đồng thời ra mắt SDK miễn phí "Phantom Connect", cho phép người dùng đăng nhập liền mạch vào các ứng dụng web3 khác nhau bằng cùng một tài khoản, tiếp tục giảm rào cản onboarding cho cả nhà phát triển và người dùng.

Trong đó, thẻ ghi nợ và stablecoin CASH là hai sản phẩm được chú ý nhất, Phantom kỳ vọng giải quyết bài toán "kilomet cuối cùng" trong tiêu dùng tài sản mã hóa.

CEO Phantom, Brandon Millman từng công khai cho biết, trong ngắn hạn sẽ không phát hành token, không IPO, không tự xây chain, toàn bộ nguồn lực tập trung hoàn thiện sản phẩm, biến ví thành công cụ tài chính mà ai cũng có thể sử dụng. Ông cho rằng, điểm kết của đường đua ví không phải ai có khối lượng giao dịch lớn nhất, mà là ai đưa được tiền mã hóa vào thanh toán hàng ngày trước tiên.

Tuy nhiên, con đường "kilomet cuối cùng" của thanh toán tiền mã hóa không hề dễ dàng, Phantom không phải ví độc lập phi lưu ký đầu tiên phát hành thẻ ghi nợ.

Trước đó, MetaMask đã hợp tác với Mastercard, Baanx và CompoSecure từ quý II/2025 để ra mắt MetaMask Card, hỗ trợ chuyển đổi tiền mã hóa sang tiền pháp định theo thời gian thực, rollout tại EU, Anh, Mỹ Latinh và nhiều khu vực khác. Thẻ của MetaMask phủ sóng rộng hơn, ra mắt sớm hơn, nhưng bị giới hạn bởi mạng Ethereum và Linea, phí cao, tốc độ chậm, người dùng phản hồi "tiện nhưng ít dùng".

So với MetaMask, thẻ ghi nợ của Phantom ra mắt muộn hơn, hiện chỉ mới thử nghiệm quy mô nhỏ tại Mỹ, mức độ chấp nhận thực tế còn cần quan sát thêm. Về lý thuyết, nhờ lợi thế phí thấp của Solana, Phantom có thể cạnh tranh tốt hơn tại các thị trường mới nổi nhạy cảm về chi phí, nhưng về độ phủ toàn cầu và mức độ chấp nhận của thương nhân, vẫn còn khoảng cách rõ rệt so với MetaMask Card.

Về stablecoin, nếu CASH không tạo được hiệu ứng mạng lưới bền vững, cũng có thể đi vào vết xe đổ của các stablecoin gốc ví khác như mUSD của MetaMask, khi ra mắt nguồn cung nhanh chóng vượt 100 triệu USD, nhưng chưa đầy hai tháng sau đã giảm xuống khoảng 25 triệu USD.

Kết luận

Khi làn sóng meme hạ nhiệt, khối lượng giao dịch không còn là hào lũy vững chắc, các ví độc lập buộc phải quay về bản chất dịch vụ tài chính.

Nhìn chung, Phantom tích hợp Hyperliquid perpetual contract và Kalshi prediction market ở mảng giao dịch để giữ chân người dùng nâng cao; ở mảng tiêu dùng, đặt cược vào stablecoin CASH và thẻ ghi nợ, cố gắng đưa tài sản on-chain vào đời sống hàng ngày.

Mô hình "phái sinh giao dịch + thanh toán tiêu dùng" hai đường song song này là sự tự cứu của Phantom trước hiệu ứng Matthew trên đường đua ví, không chỉ tìm kiếm đường tăng trưởng thứ hai mà còn định nghĩa lại điểm kết của ví độc lập.