Tại sao tài sản truyền thống sẽ vượt trội hoàn toàn so với tiền mã hóa vào năm 2025?

Tác giả: Lu Dong Xiao Gong

Tiêu đề gốc: Giao dịch tiền mã hóa một năm, lợi nhuận không bằng mẹ tôi chơi cổ phiếu A

Đây là một năm “mọi thứ đều tăng”, nhưng giới crypto lại được công nhận là “năm cực kỳ khó kiếm tiền”.

So với những năm trước, năm 2025 giống như một “năm may mắn” hiếm hoi. Chỉ số Nasdaq của Mỹ lập đỉnh mới, tài sản cốt lõi của cổ phiếu A phục hồi, vàng lập kỷ lục giá mới, hàng hóa tăng đồng loạt, gần như mọi thị trường đều tăng giá.

Chỉ riêng crypto, dù bitcoin lập đỉnh lịch sử 120,000 USD, nhiều người vẫn than phiền đây là “năm khó kiếm tiền nhất” của thị trường này. Bạn bè nói về đầu tư của gia đình năm nay: “Năm nay chơi crypto, tỷ suất lợi nhuận hoàn toàn không bằng mẹ tôi chơi cổ phiếu A.”

Cổ phiếu A: Làn sóng tăng trưởng lớn mười năm có một

“Năm nay tài khoản cổ phiếu A của tôi và gia đình, tỷ lệ thắng đều là 100%.” Tại một trường đại học ở Hàng Châu, giáo sư Cai, người nghiên cứu và giảng dạy thị trường cổ phiếu A hơn hai mươi năm, chia sẻ với BlockBeats.

“Thị trường chứng khoán tăng mạnh, đa số nhà đầu tư đều có lãi. So với mấy năm trước, năm nay kiếm tiền trên thị trường chứng khoán dễ hơn nhiều. Chỉ cần không mua đỉnh, không mua cổ phiếu bị hủy niêm yết, mua đại cũng có lãi, chỉ là lãi nhiều hay ít thôi.”

Nếu kinh nghiệm của giáo sư Cai là “trực giác của người lão luyện”, thì số liệu của sinh viên ông càng thuyết phục: “Trong số sinh viên trao đổi nhiều với tôi, không ít người kiếm được rất nhiều. Giao dịch hơn hai mươi mã cổ phiếu, tỷ lệ thắng đều 100%.”

Dữ liệu cũng xác nhận xu hướng “tăng đồng loạt” này.

Ba quý đầu năm nay, theo tiêu chuẩn phân ngành phổ biến nhất Trung Quốc, trong 31 ngành cấp một của Shenwan, có tới 28 ngành tăng giá, chiếm hơn 90%. Theo Wind, tỷ lệ cổ phiếu tăng giá trong năm vượt 80%, có tới 448 mã tăng gấp đôi.

“Thị trường cổ phiếu A năm nay còn có đặc điểm: giá và khối lượng cùng tăng. Không chỉ tăng giá tốt, khối lượng giao dịch cũng rất lớn, đặc biệt là quý 3, nhiều phiên liên tiếp giá trị giao dịch vượt 2 nghìn tỷ nhân dân tệ.” Zhuo Chen, một nhà đầu tư lâu năm trên thị trường cổ phiếu A, tổng kết với BlockBeats.

So với thị trường chính, sàn ChiNext và STAR Market tăng mạnh hơn nữa.

“Năm nay nhóm cổ phiếu AI dẫn đầu, nên các chỉ số liên quan như ChiNext và STAR 50 đều tăng trên 50%,” Zhuo Chen nói.

Một mã tiêu biểu là “Shangwei New Materials”, cổ phiếu “yêu quái” tăng 20 lần đầu tiên trên thị trường cổ phiếu A năm nay.

“Đây vốn là một doanh nghiệp hóa chất trên STAR Market, lý do tăng giá là do thông báo cổ đông kiểm soát đổi thành Zhiyuan Hengyue, một doanh nghiệp có quan hệ mật thiết với Zhiyuan Robotics, đúng vào nhóm AI.”

BlockBeats chú thích: Zhiyuan Robotics là công ty nổi bật trong lĩnh vực “trí tuệ hiện thân”, do cựu “thiên tài trẻ” của Huawei Peng Zhihui (Zhi Hui Jun) và cựu phó tổng giám đốc Deng Taihua đồng sáng lập.

Tin tức này đã thổi bùng trí tưởng tượng của thị trường. Trên mạng xã hội, các tiêu đề như “Zhiyuan Robotics lên sàn qua vỏ bọc”, “Nvidia phiên bản cổ phiếu A” xuất hiện liên tục. Dù công ty sau đó nhiều lần làm rõ không có kế hoạch tái cấu trúc tài sản trong ngắn hạn, nhưng cảm xúc đã bùng nổ.

Chỉ trong 17 phiên giao dịch, giá cổ phiếu tăng từ một con số lên hơn 13 lần. Tính đến ngày 25/9, Shangwei New Materials tăng tổng cộng hơn 2030% trong năm, trở thành cổ phiếu đầu tiên tăng 20 lần trên thị trường cổ phiếu A năm 2025.

Theo giáo sư Cai, đợt tăng mạnh của thị trường cổ phiếu A năm nay không phải là bất thường.

“Giảm nhiều thì phải tăng. Xét về chu kỳ thời gian, thị trường cổ phiếu A cứ khoảng mười năm lại có một đợt bull market, năm ngoái là chuyển từ bear sang bull, năm nay là năm sóng tăng chính của bull market.” Giáo sư Cai nói.

Bull market năm 2005, chỉ số Shanghai Composite tăng từ 998 điểm năm 2004 lên 6124 điểm năm 2007; bull market năm 2015, chỉ số này tăng từ 1849 điểm năm 2013 lên 5178 điểm năm 2015. Khoảng cách giữa hai bull market này cơ bản là 10 năm, giờ lại thêm một thập kỷ nữa.

“Hơn nữa, năm nay hầu như tất cả thị trường nước ngoài đều có hiệu suất rất tốt.” Giáo sư Cai bổ sung, “Từ Nhật Bản đến Đức, Anh, Ấn Độ, Mỹ, Canada và các thị trường lớn khác, đều lập đỉnh lịch sử.”

Cổ phiếu Hồng Kông: Voi cũng biết quay đầu

Trước khi nhìn sang cổ phiếu Mỹ, hãy xem cổ phiếu Hồng Kông.

Tính đến thời điểm viết bài, chỉ số Hang Seng tăng gần 29% trong năm, tháng 9 từng vượt 26,000 điểm, lập đỉnh bốn năm.

Các ông lớn công nghệ lại trở thành nhân vật chính của đợt tăng này. Nhóm internet đại diện bởi Alibaba, Tencent, Meituan, Xiaomi dẫn đầu toàn thị trường, kéo chỉ số Hang Seng Tech tăng mạnh.

Người ta thường nói “voi khó quay đầu”, nhưng thị trường năm nay thực sự là ngoại lệ.

Ví dụ đợt tăng của Alibaba, nhiều người ban đầu không lạc quan. Dù sao, mấy năm trước cổ phiếu này giảm quá mạnh, gần như trở thành biểu tượng của nhóm internet Trung Quốc ảm đạm.

Nhưng từ đầu năm, mảng Alibaba Cloud tăng trưởng hai quý liên tiếp ở mức hai con số, quý 2 tăng 26% so với cùng kỳ, lập đỉnh ba năm, mảng AI còn tăng ba con số tám quý liên tiếp. Thể hiện trên giá cổ phiếu, Alibaba tăng gấp đôi trong năm, trở thành công ty lớn nổi bật nhất.

Tencent cũng không kém cạnh, quý 2 năm 2025, doanh thu game thị trường nội địa tăng 24% so với cùng kỳ, mảng quảng cáo nhờ tối ưu thuật toán AI cũng tăng 20%. Từ năm 2024, Tencent mở rộng quy mô mua lại cổ phiếu lên tới 112 tỷ HKD, lớn nhất trong mười năm qua. Giá cổ phiếu Tencent cũng tăng hơn 50% trong năm, vốn hóa thị trường Hồng Kông trở lại 6 nghìn tỷ HKD, tăng gần 3 lần trong ba năm.

Ngoài ra, thị trường cổ phiếu Hồng Kông năm nay nổi bật nhất là hiệu ứng kiếm tiền từ IPO.

“Năm nay trúng một mã IPO, bằng người khác giao dịch nửa năm.” Đó là câu đầu tiên Arez nói khi trò chuyện với BlockBeats.

Dữ liệu thực sự nói lên tất cả.

Ba quý đầu năm 2025, thị trường Hồng Kông có 68 mã IPO, trong đó 48 mã tăng giá ngày đầu, 4 mã giữ giá, chỉ 16 mã giảm giá ngày đầu, tỷ lệ giảm giá ngày đầu chỉ 24%, thấp nhất kể từ năm 2017.

Đặc biệt nửa cuối năm, trong 24 mã IPO từ tháng 7 đến tháng 9, chỉ có 3 mã giảm giá ngày đầu, hiệu ứng kiếm tiền rõ rệt. Tương ứng, tỷ suất lợi nhuận ngày đầu tăng mạnh — trung bình 28%, gần gấp ba năm ngoái.

“Hiệu ứng kiếm tiền từ IPO Hồng Kông đã xuất hiện từ nửa cuối năm 2024, ví dụ Maogeping tăng 70% ngày đầu, mở đầu cho làn sóng IPO nhỏ, còn năm nay là một đợt sóng lớn,”

Nửa năm trước Arez cũng từng trao đổi với BlockBeats, vì thị trường “làm airdrop” crypto không còn hấp dẫn, nên studio của họ lập riêng một nhóm IPO Hồng Kông, chuyên phụ trách các dự án đăng ký IPO.

“Sau đó chúng tôi lần lượt trúng các mã như Bloks, Mixue, Shanghai Auntie, Ning Wang, Ying En Bio... Có thể nói năm nay IPO rất dễ kiếm hơn 100,000, nhất là như Ying En Bio, một mã lớn có thể lãi 10,000 chỉ với một lô, chưa kể nhiều ngân hàng, công ty chứng khoán cho đòn bẩy 10 lần, nên hiệu suất sử dụng vốn rất cao.” Arez nói.

“Ngoài ra năm nay hình thức IPO A+H rất nhiều, nên thao tác rất ổn định.” Nhiều công ty lớn cổ phiếu A lên sàn Hồng Kông, như CATL, Hengrui Medicine... Do cổ phiếu A đã có định giá, khi phát hành ở Hồng Kông thường có mức chiết khấu, tạo “vùng đệm an toàn định giá”, giảm mạnh rủi ro IPO.

“Ví dụ lợi nhuận IPO của CATL, giống như nhặt được vậy,” Arez cười nói với BlockBeats: “Ai cũng biết cổ phiếu Hồng Kông chiết khấu, nhưng không ngờ chiết khấu lại hấp dẫn như vậy.”

Khi hiệu ứng kiếm tiền rõ rệt, IPO Hồng Kông thậm chí có xu hướng “toàn dân hóa”. So với năm ngoái, năm nay IPO Hồng Kông sôi động hơn hẳn, tỷ lệ đăng ký vượt mức từ trăm lần lên nghìn lần. “Kinh khủng nhất như Dahang Technology, vượt mức gần 8,000 lần.”

Thống kê cho thấy, ba quý đầu năm 2025, Hồng Kông có 68 mã IPO, trong đó 98% được đăng ký vượt mức, 86% mã IPO vượt mức trên 20 lần, tỷ lệ này gấp đôi cùng kỳ năm ngoái. Có 15 mã vượt mức trên 1,000 lần, chiếm gần một phần tư.

Trong đó, Dahang Technology dẫn đầu với tỷ lệ đăng ký hiệu quả 7,558 lần, trở thành “vua đăng ký” mùa này; Bloks, Yinnuo Pharma theo sau với 5,999 và 5,341 lần đăng ký. Trong bối cảnh này, IPO Hồng Kông gần như trở thành “đầu tư không rủi ro” thế hệ mới.

Vàng: Ai cũng tìm kiếm sự chắc chắn

Ở đầu kia của dòng vốn, là sự bùng nổ của vàng.

Từ mức 2,590 USD/ounce đầu năm, vàng sau khi chạm đáy trong năm vào ngày 3/1 đã tăng liên tục, nhiều lần lập đỉnh lịch sử, hiện ổn định quanh 4,100 USD, tăng hơn 58% trong năm.

Chỉ số S&P Global Gold Miners tăng tổng cộng 129%, trở thành nhóm ngành mạnh nhất trong tất cả chỉ số ngành của S&P. Ngay cả giá bạc cũng tăng lên mức cao nhất trong nhiều thập kỷ, tăng hơn 70% từ đầu năm.

Thúc đẩy bull market kim loại quý này không chỉ là tâm lý trú ẩn. Rủi ro chính phủ Mỹ đóng cửa, các ngân hàng trung ương liên tục mua vào, lo ngại nợ công tăng — mọi câu chuyện vĩ mô đều chỉ về một hướng: tiền đang tìm nơi trú ẩn an toàn hơn.

“Với cổ phiếu vàng, đây là một năm tuyệt vời. Họ có quá nhiều tiền mặt không biết làm gì.” Zhuo Chen cảm thán trong phỏng vấn.

Zijin Mining, công ty có vốn hóa vàng lớn nhất cổ phiếu A, là đại diện cho bữa tiệc này.

Tính đến quý 3, doanh thu công ty đạt 254.2 tỷ nhân dân tệ, lợi nhuận ròng 37.864 tỷ nhân dân tệ. Nếu cộng vốn hóa cổ phiếu A và Hồng Kông (tức tổng vốn hóa A+H), Zijin Mining đã vượt 1 nghìn tỷ nhân dân tệ.

Nguồn: Báo cáo quý 3 Zijin Mining

Vì vậy cuối tháng 8, Zijin Mining tiếp tục chi mạnh mua lại 84% cổ phần Jinsha Molybdenum Industry ở An Huy, sở hữu mỏ molybdenum lớn thứ hai thế giới — mỏ molybdenum Shapinggou, công suất 10 triệu tấn/năm.

Thương vụ này giúp Trung Quốc trực tiếp kiểm soát một phần ba tài nguyên molybdenum toàn cầu.

Gần như cùng lúc, “Zijin Gold International” thuộc Zijin lên sàn Hong Kong ngày 30/9, tăng gấp đôi ngày đầu, trở thành IPO lớn thứ hai trong năm.

Không chỉ nhóm vàng cổ phiếu A, nhóm cổ phiếu vàng Mỹ cũng tăng mạnh nhất năm nay.

Dữ liệu cho thấy, từ đầu năm, cổ phiếu Newmont tăng 137%, Barrick tăng 118%, Agnico Eagle tăng 116%. So với đó, các công ty AI nổi bật của Mỹ như Nvidia tăng 40%, Oracle tăng 72%, Alphabet (công ty mẹ Google) tăng 30%, Microsoft tăng 25%.

Dù nhóm vàng Mỹ tăng mạnh, nhưng vẫn chưa bao quát hết mức tăng của thị trường Mỹ năm nay.

Sự phục hưng của meme stock Mỹ

Tính đến cuối tháng 10, ba chỉ số lớn của Mỹ đều tăng hơn 20% trong năm, S&P 500 từng lập kỷ lục đóng cửa 6,753.72 điểm ngày 8/10. Nvidia vượt 4 nghìn tỷ USD vốn hóa, Microsoft, Meta, Apple đều lập đỉnh lịch sử.

Ngoài các cổ phiếu chính, Matt — người thường xuyên hoạt động trên các kênh Reddit như “WallStreetBets” và “StocksToBuyToday” — đã chứng kiến làn sóng meme stock mới, và chia sẻ với BlockBeats một số meme stock Mỹ năm nay.

“Nếu nói cổ phiếu meme lớn nhất Nasdaq ba tháng qua, tôi nghĩ là OpenDoor, rất giống GameStop năm nào. Tháng 7 tăng 245%, tháng 8 tăng 141%, tháng 9 tăng 79%, giá cổ phiếu từ 0.5 USD lên cao nhất 10.87 USD, tăng tối đa 2,000%.” Matt nói với giọng đầy phấn khích.

Thú vị là, công ty giao dịch bất động sản tức thời này từ khi thành lập đã lỗ liên tục, giá cổ phiếu từ đỉnh 35.8 USD năm 2021 rớt xuống 0.5 USD vào tháng 6/2025, từng bị Nasdaq cảnh báo hủy niêm yết.

“Bước ngoặt là khi một nhà đầu tư nổi tiếng trên mạng xã hội nói OpenDoor có tiềm năng tăng 100 lần, thu hút nhóm nhà đầu tư nhỏ lẻ trên Reddit gọi là Open Army, đẩy giá cổ phiếu tăng vọt. Họ biến OpenDoor thành meme stock mới, thậm chí thành công ‘ép’ hội đồng quản trị tái cấu trúc.”

Một meme stock khác Matt vừa tham gia là Beyond Meat, từng là “ông lớn thịt nhân tạo”, giá cổ phiếu tăng 1,100% trong vài ngày. “Cũng lỗ liên tục, tỷ lệ bán khống của tổ chức rất cao, tới 80%. Nhưng càng bị tổ chức không ưa, nhà đầu tư nhỏ lẻ càng thích, đó là sức mạnh của họ.”

Thú vị là, một trong những nhóm cổ phiếu Mỹ nổi bật nhất năm nay vẫn liên quan đến crypto — nhưng không phải bản thân tiền mã hóa.

So với hiệu suất rực rỡ của “cổ phiếu khái niệm bitcoin”, bản thân bitcoin lại kém hơn nhiều, dù lập đỉnh lịch sử trong năm, nhưng cả năm chỉ tăng khoảng 15%.

Sự hụt hơi của crypto

Bất cứ thứ gì có giá đều không thể tăng mãi.

Sau nhiều vòng câu chuyện, crypto đã trở thành “thị trường không có chủ đề chính”.

Khi thị trường tài sản truyền thống tìm thấy logic tăng trưởng mới ở AI, năng lượng và sản xuất, crypto vẫn mắc kẹt trong vòng lặp của chính mình.

Sự sụt giảm khối lượng giao dịch nói lên tất cả. Quý 3 năm 2025, khối lượng giao dịch spot trên các sàn giao dịch crypto tập trung toàn cầu giảm 32% so với cùng kỳ. Tâm lý nhà đầu tư nhỏ lẻ bị bào mòn, market maker không còn tích cực, độ sâu thị trường giảm.

Dòng tiền on-chain im ắng, giá token đi ngang, dự án không lên tiếng. Trên mạng xã hội, thậm chí tiếng chửi các sàn gặp sự cố cũng ít đi.

Những người crypto đầy giấc mơ làm giàu nhanh, trở thành “chủ thể tự bóc lột”. Theo dõi giá 24/7 vì “cơ hội không chờ ai”; cày airdrop, săn meme coin, chạy theo trend vì “không cố gắng sẽ bị đào thải”; lỗ thì tự trách “không đủ thông minh”, lãi thì thấy “chưa đủ nhiều”.

Ba quý đầu năm 2025 đã qua, nỗ lực không còn phản hồi, sự mệt mỏi là tất yếu.

“Ai đi thì đã đi, người ở lại cũng không muốn đánh cược nữa.” Sự bi quan của Arez về crypto dường như đại diện cho nhiều người. “Năm 2024 tôi còn theo dõi on-chain, đến năm nay, tôi thậm chí không muốn mở sàn giao dịch nữa.”

Năm nay crypto thực sự thua. Nhưng cái thua là trận chiến tất yếu trong chu kỳ.

Khi môi trường vĩ mô mang lại logic tăng giá rõ ràng cho tài sản truyền thống, khi siết chặt quản lý khiến chi phí đầu cơ tăng, khi câu chuyện cạn kiệt khiến dòng tiền mới không vào — sự ảm đạm của crypto gần như là định sẵn.

Nhưng điều đó không có nghĩa là câu chuyện crypto đã kết thúc.

“Tin vào vận mệnh quốc gia Trung Quốc thì đầu tư định kỳ chỉ số CSI 300, tin vào đột phá công nghệ Trung Quốc thì đầu tư định kỳ STAR 50, tin vào vận mệnh Mỹ thì đầu tư định kỳ S&P 500, tin vào cách mạng công nghệ nhân loại thì đầu tư định kỳ Nasdaq. Tin rằng nhân loại sớm muộn cũng diệt vong thì đầu tư định kỳ vàng.” Đây là một câu nói rất phổ biến trên Twitter gần đây.

Mỗi loại tài sản đều gắn với một niềm tin. Và niềm tin của crypto, có lẽ cần thời gian và con người mới để viết lại.