Phi tập trung hóa và sự chấp nhận: Giai đoạn tiếp theo của sự phát triển Web3

Bối cảnh kỹ thuật số luôn thay đổi, là minh chứng cho khát vọng không ngừng tiến bộ của nhân loại. Từ những ngày đầu của dial-up đến thế giới siêu kết nối mà chúng ta đang sống, internet đã tái định hình gần như mọi khía cạnh trong cuộc sống của chúng ta. 

Tuy nhiên, khi chúng ta đứng trước ngưỡng cửa của web3, một mô hình mới xuất hiện, hứa hẹn mang lại trải nghiệm kỹ thuật số công bằng hơn, minh bạch hơn và lấy người dùng làm trung tâm. Sự chuyển đổi này dựa trên hai khái niệm then chốt: phi tập trung và sự chấp nhận rộng rãi. Hành trình hướng tới một web3 thực sự phi tập trung và được chấp nhận rộng rãi đầy rẫy những thách thức, nhưng những góc nhìn từ các nhà lãnh đạo ngành vẽ nên một bức tranh đầy sức thuyết phục về con đường phía trước.

Trước tiên, chúng tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến các chuyên gia đã đóng góp những góc nhìn vô giá cho cuộc thảo luận này. Xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới Eowyn Chen, CEO của Trust Wallet; Vugar Usi Zade, Giám đốc điều hành của Bitget; Bernie Blume, CEO của Xandeum Labs; Jeff Ko, Chuyên gia phân tích nghiên cứu trưởng tại CoinEx; Griffin Ardern, Trưởng bộ phận Nghiên cứu & Phòng giao dịch quyền chọn của BloFin vì đã chia sẻ những quan điểm quý giá. Những đóng góp của họ làm sáng tỏ những phức tạp và cơ hội định hình giai đoạn phát triển tiếp theo của web3.

Nguyên lý cốt lõi của phi tập trung

Bản chất của web3 chính là phi tập trung. Đây không chỉ là một thuật ngữ kỹ thuật mà còn là nguyên lý nền tảng cho toàn bộ hệ sinh thái crypto.

Như Bernie Blume, CEO của Xandeum Labs, đã nói ngắn gọn:

“Phi tập trung là lý do crypto tồn tại. Nếu crypto không mang lại sự phi tập trung, chúng ta không cần crypto, chúng ta có thể làm điều đó nhanh hơn, tốt hơn và rẻ hơn bằng các phương pháp khác. Trên hết, chúng ta cần lưu trữ truy cập ngẫu nhiên phi tập trung được tích hợp chặt chẽ vào các nền tảng hợp đồng thông minh hàng đầu như Solana.”

Phát biểu này nhấn mạnh một sự thật quan trọng: nếu web3 chỉ đơn thuần sao chép các cấu trúc tập trung của Web2 với một công nghệ khác, nó sẽ không thực hiện được lời hứa của mình. Phi tập trung thực sự trao quyền cho người dùng, loại bỏ các điểm thất bại đơn lẻ và tạo ra một môi trường chống kiểm duyệt, nơi thông tin và giá trị có thể lưu chuyển tự do. 

Việc tích hợp lưu trữ phi tập trung với các nền tảng hợp đồng thông minh mạnh mẽ như Solana không chỉ là khát vọng mà còn là điều cần thiết để xây dựng các ứng dụng thực sự phi tập trung và có khả năng mở rộng.

Vượt qua rào cản con người đối với sự chấp nhận

Tuy nhiên, con đường đến tương lai phi tập trung không phải không có trở ngại. Một trong những thách thức lớn nhất là thu hẹp khoảng cách giữa tiềm năng cách mạng của web3 và ứng dụng thực tế trong cuộc sống hàng ngày của người dùng. 

Eowyn Chen, CEO của Trust Wallet, đã diễn đạt điều này một cách thuyết phục:

“Rào cản lớn nhất không phải là kỹ thuật, mà là con người. Mọi người lo lắng về sự an toàn, phức tạp và liệu crypto có thực sự mang lại giá trị cho cuộc sống của họ hay không. Để tiếp cận thêm một tỷ người dùng tiếp theo, ngành công nghiệp phải cung cấp các sản phẩm giải quyết các vấn đề hàng ngày, đáp ứng các tiêu chuẩn an ninh cao nhất và giao tiếp bằng ngôn ngữ đơn giản. Phi tập trung không thể chỉ là một lý tưởng, nó phải trở thành lợi ích thực tế cho mọi người trên toàn thế giới.” 

Điều này làm nổi bật một sự khác biệt quan trọng: mặc dù công nghệ nền tảng của web3 thực sự phức tạp, nhưng trải nghiệm người dùng không nhất thiết phải như vậy. 

Để sự chấp nhận rộng rãi thực sự diễn ra, ngành công nghiệp phải vượt qua các lý tưởng trừu tượng và mang lại lợi ích cụ thể, phù hợp với người dùng phổ thông. Điều này đồng nghĩa với giao diện trực quan, các giao thức bảo mật mạnh mẽ và truyền thông rõ ràng giúp đơn giản hóa thế giới crypto.

Bổ sung cho quan điểm này, Vugar, Giám đốc điều hành của Bitget, nhấn mạnh tầm quan trọng của giáo dục người dùng và sự rõ ràng về quy định:

“Mặc dù yếu tố con người về sự phức tạp và rủi ro cảm nhận được là đáng kể, chúng tôi tại Bitget tin rằng việc thiếu giáo dục toàn diện cũng đóng vai trò lớn. Nhiều người dùng tiềm năng bị choáng ngợp bởi thuật ngữ chuyên ngành và sự biến động được cảm nhận của thị trường.”

“Chúng ta cần đơn giản hóa câu chuyện, cung cấp các tài nguyên giáo dục rõ ràng, dễ tiếp cận, làm nổi bật tiện ích thực tế và tiềm năng dài hạn của tài sản số. Hơn nữa, một khung pháp lý rõ ràng và nhất quán trên các khu vực pháp lý sẽ tạo thêm niềm tin cho cả nhà đầu tư cá nhân và tổ chức, giảm đáng kể rủi ro cảm nhận và thúc đẩy sự chấp nhận.” 

Nhận định của Vugar nhấn mạnh thách thức kép: đơn giản hóa công nghệ và tạo ra môi trường tin cậy thông qua hướng dẫn pháp lý.

Chi phí thay thế và sự cần thiết của kiên nhẫn

“Chi phí thay thế” cũng là một rào cản đáng kể. Griffin Ardern, Trưởng bộ phận Nghiên cứu & Phòng giao dịch quyền chọn của BloFin, đã đưa ra một phép so sánh thú vị: 

“Rào cản lớn nhất thực ra là chi phí thay thế, giống như đèn khí trên các con phố ở London phải mất hàng thập kỷ mới được thay thế bằng đèn điện. Mặc dù các loại tiền mã hóa và công nghệ web3 đã chứng minh được những lợi thế đáng kể so với tài chính truyền thống, nhưng chừng nào nhu cầu của người dùng chưa đạt đến mức đòi hỏi phải chuyển đổi nhanh sang hệ thống dựa trên blockchain, thì cả người dùng phổ thông lẫn các tổ chức tài chính đều không có động lực hoặc quyết tâm thay thế hệ thống hiện tại.” 

Góc nhìn lịch sử này mang lại bài học quý giá về sự kiên nhẫn và bền bỉ. Dù các công nghệ web3 mang lại lợi thế không thể phủ nhận, nhưng thói quen ăn sâu và hệ thống tài chính truyền thống đã được thiết lập không dễ bị thay thế. Cần có một chất xúc tác lớn, một sự bùng nổ về nhu cầu người dùng, để vượt qua quán tính này. 

Ardern kết luận: 

“Có hai cách để giảm chi phí thay thế: tiến bộ công nghệ hơn nữa và thời gian. Vượt qua rào cản kỹ thuật không khó, nhưng chúng ta vẫn cần kiên nhẫn, bởi sớm hay muộn, sự tăng trưởng của nhu cầu người dùng sẽ kích hoạt nhu cầu bùng nổ đối với blockchain và web3, cũng như sự chuyển đổi nhanh chóng và toàn diện của các hệ thống chính thống.”

Quan điểm này đồng điệu với ý tưởng rằng, dù đổi mới là điều cốt yếu, thời gian cũng là yếu tố quan trọng không kém trong việc chấp nhận rộng rãi các công nghệ mang tính cách mạng.

Tích hợp tài sản số vào đời sống hàng ngày

Việc tích hợp tài sản số vào đời sống hàng ngày phụ thuộc vào khả năng nâng cao, thay vì làm phức tạp thêm, trải nghiệm người dùng. 

Jeff Ko, Chuyên gia phân tích nghiên cứu trưởng tại CoinEx, đưa ra một tầm nhìn hấp dẫn: 

“Theo quan điểm của chúng tôi, tài sản số có thể nâng cao trải nghiệm tài chính hàng ngày hiệu quả nhất thông qua các sản phẩm tạo lợi nhuận thực tế của DeFi, mô phỏng các dịch vụ ngân hàng quen thuộc. Chúng ta đang chứng kiến sự bùng nổ của các sản phẩm kiếm lợi nhuận từ stablecoin, tái tạo các công cụ tài chính truyền thống, tài khoản tiết kiệm, tiền gửi cố định, chứng khoán thu nhập cố định, thậm chí cả các sản phẩm cấu trúc, nhưng với lợi suất cao hơn đáng kể.” 

“Một số sàn giao dịch tập trung đang cung cấp APY hai chữ số cho các sản phẩm này, dù có giới hạn quỹ và khuyến mãi thời gian có hạn, cho thấy nhu cầu thị trường thực sự đối với các cơ hội kiếm lợi nhuận dễ tiếp cận.” 

Cách tiếp cận này rất thông minh ở sự đơn giản: bằng cách đóng gói các đổi mới phức tạp của DeFi thành các sản phẩm quen thuộc và thân thiện với người dùng, ngành công nghiệp có thể thu hút những người dùng chủ yếu quan tâm đến lợi ích tài chính thay vì cơ chế blockchain nền tảng. 

Sức hấp dẫn của lợi suất cao hơn đáng kể trên các sản phẩm stablecoin, mô phỏng tiết kiệm truyền thống, là động lực mạnh mẽ cho sự chấp nhận rộng rãi.

Vugar từ Bitget tiếp tục làm rõ điều này, nhấn mạnh vai trò của stablecoin và thiết kế lấy người dùng làm trung tâm. 

“Chìa khóa để tích hợp liền mạch nằm ở việc làm cho tài sản số trở nên vô hình nhưng vẫn có tác động. Stablecoin rất quan trọng ở đây, mang lại sự ổn định và quen thuộc mà người dùng tiền tệ truyền thống mong đợi, nhưng với hiệu quả nâng cao và phạm vi toàn cầu của blockchain.”

“Hãy tưởng tượng một thế giới nơi lương của bạn được trả bằng stablecoin, bạn có thể chuyển tiền xuyên biên giới ngay lập tức với phí không đáng kể, hoặc kiếm thu nhập thụ động thông qua các giao thức DeFi trực tiếp từ ứng dụng ngân hàng di động của bạn, mà thậm chí không nhận ra đó là ‘crypto.’ 

“Điều này đòi hỏi cơ sở hạ tầng mạnh mẽ ưu tiên trải nghiệm người dùng lên trên hết, trừu tượng hóa sự phức tạp của private key và phí gas. Bitget đang tích cực phát triển các giao diện và tính năng trực quan kết hợp tài chính truyền thống với sức mạnh của tài sản số, khiến chúng trở thành phần mở rộng tự nhiên của các công cụ tài chính hiện có.” 

Góc nhìn này nhấn mạnh sức mạnh của sự tích hợp liền mạch, nơi công nghệ nền tảng trở nên trong suốt với người dùng, cho phép họ tận hưởng lợi ích mà không gặp phải sự cản trở cảm nhận.

Xây dựng một mô hình tài chính mới

Cuối cùng, giai đoạn phát triển tiếp theo của web3 là một nỗ lực đa diện đòi hỏi sự hợp tác của các nhà phát triển, nhà giáo dục, nhà hoạch định chính sách và các tổ chức tài chính. Điều này đòi hỏi cam kết về xuất sắc kỹ thuật, thiết kế lấy người dùng làm trung tâm, giao tiếp rõ ràng và sự kiên nhẫn chiến lược. 

Những góc nhìn từ các nhà lãnh đạo ngành vẽ nên một bức tranh đầy hy vọng nhưng thực tế. Phi tập trung là nền tảng, nhưng sự chấp nhận là cây cầu. 

Như Vugar kết luận, “Hành trình đến sự chấp nhận đại chúng không chỉ là xây dựng công nghệ tốt hơn, mà còn là xây dựng những cây cầu, cầu nối hiểu biết, cầu nối niềm tin và cầu nối sức mạnh đổi mới của web3 với nhu cầu hàng ngày của hàng tỷ người. Chúng ta không chỉ xây dựng các giao thức; chúng ta đang xây dựng một mô hình tài chính mới trao quyền cho cá nhân và thúc đẩy một nền kinh tế toàn cầu thực sự bao trùm. Tương lai là phi tập trung và nó có thể tiếp cận được.” 

Lời hứa của web3, một internet công bằng hơn, minh bạch hơn và do người dùng sở hữu, đang trong tầm tay, nhưng chỉ khi ngành công nghiệp cùng nhau tập trung vào việc biến phi tập trung thành lợi ích thực tế cho tất cả mọi người. Hành trình đã bắt đầu và một tỷ người dùng tiếp theo đang chờ đợi.

Xây dựng một mô hình tài chính mới

Cuối cùng, hành trình đến sự chấp nhận đại chúng không chỉ là xây dựng công nghệ tốt hơn, mà còn là xây dựng những cây cầu, cầu nối hiểu biết, cầu nối niềm tin và cầu nối sức mạnh đổi mới của web3 với nhu cầu hàng ngày của hàng tỷ người. 

Vugar kết luận, “Chúng ta không chỉ xây dựng các giao thức; chúng ta đang xây dựng một mô hình tài chính mới trao quyền cho cá nhân và thúc đẩy một nền kinh tế toàn cầu thực sự bao trùm. Tương lai là phi tập trung và nó có thể tiếp cận được.” 

Lời hứa của web3, một internet công bằng hơn, minh bạch hơn và do người dùng sở hữu, đang trong tầm tay, nhưng chỉ khi ngành công nghiệp cùng nhau tập trung vào việc biến phi tập trung thành lợi ích thực tế cho tất cả mọi người. Hành trình đã bắt đầu và một tỷ người dùng tiếp theo đang chờ đợi.