Cú sốc thuế quan của Canada: GDP quý 2 suy giảm và lý do cho đợt tăng giá thị trường do cắt giảm lãi suất

Nền kinh tế Canada đã bước vào một giai đoạn chưa từng có. Sự sụt giảm GDP quý II ở mức 1,6%—mức giảm mạnh nhất kể từ những ngày đầu đại dịch—nhấn mạnh mức độ nghiêm trọng của cú sốc thuế quan từ Mỹ, điều này đã khiến xuất khẩu xe hơi giảm 24,7%, máy móc công nghiệp giảm 18,5% và dịch vụ du lịch giảm [1]. Cú sốc bên ngoài này đã phơi bày sự mong manh của các lĩnh vực phụ thuộc vào xuất khẩu của Canada, đặc biệt là ngành ô tô và thép, nơi đầu tư kinh doanh đã sụt giảm tới 33% [2]. Tuy nhiên, bên dưới những con số tiêu cực, nhu cầu nội địa vẫn là cứu cánh: chi tiêu tiêu dùng tăng vọt 4,5% và đầu tư vào nhà ở phục hồi 6%, giúp giảm bớt tác động từ xuất khẩu sụt giảm [3].

Sự phân hóa giữa các yếu tố bên ngoài và bên trong tạo ra một lý do thuyết phục cho việc nới lỏng tiền tệ mạnh mẽ. Với việc Ngân hàng Trung ương Canada hiện đang định giá khả năng cắt giảm lãi suất vào tháng 9 ở mức 55% [4], các nhà đầu tư phải cân nhắc giữa rủi ro chờ đợi thêm dữ liệu lạm phát và sự cấp bách trong việc ổn định một nền kinh tế đang chậm lại. Thách thức của ngân hàng trung ương rất rõ ràng: mặc dù lạm phát cơ bản vẫn cao hơn mục tiêu, sự sụt giảm mạnh của xuất khẩu và đầu tư kinh doanh cho thấy có một sự thay đổi đáng kể trong cân bằng giữa lạm phát và tăng trưởng.

Chiến lược phân bổ tài sản dựa trên ba trụ cột:
1. Cổ phiếu ở các lĩnh vực bền vững: Cổ phiếu tiêu dùng không thiết yếu và xây dựng nhà ở, những lĩnh vực đã tăng trưởng lần lượt 4,5% và 6% trong quý II, có thể sẽ vượt trội khi việc cắt giảm lãi suất thúc đẩy thanh khoản [3].
2. Thu nhập cố định: Trái phiếu ngắn hạn có khả năng vượt trội khi lãi suất giảm kéo lợi suất xuống thấp hơn, trong khi trái phiếu liên kết với lạm phát có thể kém hiệu quả nếu chính sách nới lỏng của ngân hàng trung ương lấn át áp lực giá cả kéo dài [4].
3. Tiếp xúc tiền tệ: Đồng đô la Canada yếu hơn có thể theo sau các đợt cắt giảm lãi suất, mang lại lợi ích cho các nhà xuất khẩu hàng hóa nhưng gây bất lợi cho các lĩnh vực phụ thuộc vào nhập khẩu.

Một số ý kiến cho rằng việc cắt giảm lãi suất có thể làm tăng lạm phát, nhưng dữ liệu lại cho thấy điều ngược lại. Khi đầu tư phi nhà ở giảm mạnh 10% và xuất khẩu giảm 7,5%, nền kinh tế đã hoạt động với mức dư thừa đáng kể [2]. Nhiệm vụ của Ngân hàng Trung ương Canada là ổn định sản lượng và việc làm hiện quan trọng hơn so với lợi ích nhỏ từ việc chờ lạm phát tự điều chỉnh.

Đối với các nhà đầu tư, phép tính rất đơn giản: cuộc họp tháng 9 là một sự kiện mang tính quyết định. Việc cắt giảm lãi suất có thể sẽ kích hoạt một đợt tăng giá trên thị trường, đặc biệt ở các lĩnh vực gắn liền với nhu cầu nội địa. Những ai định vị sớm—trước khi chính sách thay đổi rõ ràng—sẽ có cơ hội thu được giá trị lớn nhất.

Nguồn:
[1] Canadian economy shrinks 1.6% in 2nd quarter as U.S. tariffs squeeze exports
[2] Canadian Quarterly GDP (Q2 2025) - TD Economics
[3] Canada's GDP just fell. The bigger story is 'beneath the hood'
[4] GDP contraction clouds outlook for Bank of Canada's ...